Sau khoảng từ 5 – 7 tháng tuổi, cá rô phi sẽ bắt đầu bước vào quá trình sinh sản. Ở giai đoạn này, chúng ta cần đặc biệt cẩn thận vì nếu không có đủ kiến thức nuôi cá nước ngọt chúng ta sẽ dễ bị sụt giảm sản lượng cá thương phẩm trong giai đoạn này. Cá rô phi có điểm đặc biệt là cá cái sẽ ngậm trứng trong thời gian sinh sản, trong suốt khoảng thời gian này, cá cái sẽ không ăn uống được dẫn đến khả năng sinh trưởng chậm, trọng lượng cá suy giảm làm hiệu quả nuôi cá thương phẩm thấp. Nếu trong lúc đó chúng ta vẫn cứ cho cá ăn thức ăn thủy sản theo định lượng như bình thường, thì sẽ dễ bị dư thừa thức ăn và dẫn đến bẩn đục nguồn nước trong ao nuôi. Từ đó, việc nhân giống cá rô phi được các chuyên gia thủy sản nghiên cứu và thử nghiệm thành công ở nhiều nơi. Vậy, kỹ thuật nhân giống cá rô phi đơn tính đực như thế nào?
KỸ THUẬT ẤP TRỨNG CÁ RÔ PHI
CÁC GIAI ĐOẠN CỦA TRỨNG CÁ RÔ PHI
Trứng được thu hoạch từ miệng cá rô phi mẹ sẽ được nhanh chóng chuyển về nhà ấp trứng. Tại đây, trứng sẽ được phân loại theo 4 giai đoạn dựa vào màu sắc bên ngoài của trứng.
- Giai đoạn 1: Trứng sẽ có màu vàng nhạt
- Giai đoạn 2: Trứng sẽ có màu vàng đậm hơn
- Giai đoạn 3: Trứng vẫn có màu vàng đậm nhưng sẽ có 2 chấm mắt cá nhỏ
- Giai đoạn 4: Trứng đã nở thành cá con
PHÂN LOẠI TRỨNG CÁ RÔ PHI
Việc phân loại trứng rất quan trọng, nếu ta phân loại sai, ghép nhầm các loại trứng với nhau sẽ xảy ra hiện tượng trứng nở không đồng đều trên cùng một khay ấp trứng làm chất lượng cá bột sẽ thấp.
Trứng sau khi phân loại, cần được lọc sạch, bỏ trứng hỏng và tạp chất. Các dụng cụ cần để lọc trứng như:
- Dụng cụ hớt trứng là một dạng lưới dùng để hớt trứng có kích thước 1mm, hoặc có thể sử dụng vải màn. Chất liệu càng mềm càng tốt
- Vợt lọc trứng có mắc lưới to hơn, dùng để lọc những tạp chất ở trong trứng.
Việc lọc trứng cần phải thực hiện nhẹ nhàng, tránh gây xây xác ảnh hưởng đến chất lượng trứng cá. Tiếp theo, chúng ta cần tắm muối cho trứng để sát trùng. Nồng độ nước muối từ 2 – 3 lạng muối / 10 lít nước. Thời gian tắm muối từ 1 – 2 phút. Tiếp theo, ta tiến hành cân trứng để cho vào khay ấp, mỗi khay chỉ nên chứa khoảng 15.000 trứng tương đương với khối lượng là 1.5 lạng.
HỆ THỐNG ẤP TRỨNG CÁ RÔ PHI
Hệ thống ấp trứng cá rô phi bao gồm:
- Hệ thống ống dẫn nước tuần hoàn loại phi 21
- Khay ấp trứng có chiều dài từ 35 – 40 cm, rộng 25 – 30 cm, sâu 7 – 9 cm, 2 bên rìa khay thiết kế lưới che 2 bên để thoát nước 1 mm / mắt để trứng không bị lọt ra ngoài
Trong quá trình ấp trứng, chúng ta sử dụng mở nước đảo đều trứng với lực nước nhẹ nhàng, hướng nước làm trứng xoay vòng quanh ở trung tâm khay ấp. Quá trình chỉnh lưu tốc nước phải cẩn thận, nếu lực nước quá mạnh, trứng sẽ bị đảo mạnh xây xát và hỏng trứng, còn nếu lực nước quá nhỏ, thì những quả trứng ở giữa sẽ không được đảo đều và bị ung do thiếu oxy.
Ngoài ra, chúng ta cần phải chú ý đến vấn đề phòng dịch bệnh, vệ sinh khay ấp và lưới của khay ấp, vì đây là nơi chất bẩn hoặc trứng ung sẽ đọng lại, nếu không vệ sinh sẽ bị kẹt chất bẩn bít lưới, nước sẽ dâng lên và nước trong khay sẽ không đảo đều. Có thể sử dụng bàn chải mềm để vệ sinh khay ấp, nếu bàn chải quá to và thô ráp sẽ làm dãn các mắt lưới và trứng có thể lọt qua. Lưu ý quá trình vệ sinh, bàn chải phải vệ sinh theo hướng dòng nước chảy, vì nếu làm ngược hướng, trứng có thể bị mắc vào bàn chải gây hỏng trứng. Cần về sinh nguồn nước trong ao thật kĩ trước khi cho cá vào nuôi.
Việc vệ sinh khay ấp trứng được tiến hành theo định kì như sau:
- Trong khoảng 1 tiếng đầu, từ khi đưa trứng vào khay ấp, cứ 30 phút, ta cần vệ sinh khay 1 lần.
- Từ tiếng thứ 2 trở đi, cứ khoảng 2 – 3 tiếng, ta vệ sinh khay ấp trứng 1 lần cho đến ngày trứng nở thành cá bột