Cá măng biển thuộc họ cá Chanidae và có tên gọi khác là cá măng, cá Chanos.
Đặc điểm của cá măng
Cá măng biển có nhiều đặc điểm nổi bật, dễ nhận biết.
Cá măng biển sở hữu cái đầu to và thân dài, dẹp. Mõm của cá măng biển tù và tròn, màng mỡ mắt dày, che kính mắt. Hai lổ mũi cách xa nhau và miệng cá không có răng, không có râu. Hàm trên của cá mang hơi thô, khe mang cá lại rộng vừa phải. Màng nấp mang rời nhau và tách rời ức. Cá mang biển là loài có lưng màu xanh, vây ngực và vây bụng đen ở gốc. Chiều dài thân cá măng không kể đuôi gấp 3,5 chiều cao của thân.
Khu vực sống của cá măng biển
Cá măng biển được gọ là cá rộng nhiệt, chúng phân bố ở khắp vùng biển nhiệt đới, á nhiệt đới. Chúng phân bố trải dài từ Ấn Độ Dương đến Thái Bình Dương. Tại Việt Nam. cá măng phân bổ nhiều ở vịnh Bắc Bộ và vùng biển Trung Bộ ( Khánh Hòa đến Thuận Hải). Cá măng biển sinh trưởng tốt nhất ở điều kiện nhiệt độ 28-30 độ C, dưới 15 độ C, cá cần được trú đông. Cá măng thích muối, chúng trưởng thành và sống ngoài biển, ấu trùng cá măng sau khi nở thì di chuyển vào bờ, lớn lên ở các đầm, cửa sông nước lợ hay có thể vào sâu trong sông hồ nước ngọt. Cá măng biển chịu mặn cực kỳ tốt, chúng có thể chịu được độ ăn tới 158%. Tuy nhiên, độ mặn trên 45% sẽ làm cá chậm lớn, độ mặn thích hợp là 27- 28%.
Cá măng biển có những tập tính gì?
Cá măng biển có tập tính ăn phiêu sinh thực. Cấu trúc mang có tác dụng lọc và tập trung thức ăn. Cá măng biển con ăn ít phiêu sinh thực vật, chúng chỉ ăn mùn hữu cơ hay các chất vẩn đục ở đáy thủy vực. Cá măng biển ăn vào ban ngày, cao điểm là 7 giờ và 13 giờ. Chỉ có loài măng biển được nuôi giống sẽ ăn vào ban đêm, cá bắt đầu ăn bên ngoài từ ngày thứ 3 sau khi nở. Khi cá măng đã hết noãn hoàn và từ 4-7 ngày, ấu trùng sẽ rơi vào tình trạng nguy kịch.
Sau 3 tuần tuổi, cá măng bắt đầu ăn các loại lab-lab gồm có tảo lam, tảo lục, tảo khuê, giáp xác, ấu trùng, giun đất và các chất vẩn. Trong điều kiện bình thường, cá măng thích nghi rất tốt và sử dụng tốt các loại thức ăn thủy sản- nhân tạo. Với kích cỡ trung bình, cá măng biển được khai thác khi chúng 2-3 kg. Cá măng đạt trọng lượng tối đa là 13 kg, có tốc độ tăng trưởng khá nhanh. Trong điều kiện thuận lợi, sau 2 tuần, cá nở ra và đạt 2.5-3 cm. Khi có nhiều lab- lab, cá măng biển có thể đạt 0,3-0,4 kg sau 4 tháng nuôi.
Đặc điểm Sinh sản của cá măng biển
Cá măng biển có đặc điểm tự nhiên và sinh sản khác cá tra, cá chép, cá nheo và cá diêu hồng.
Tùy vùng nuôi và điều kiện tự nhiên khác nhau, độ tuổi thành thục của cá cũng khác nhau. Thông thường, cá cái thành thục khi chúng 5-6 tuổi( chiều dài 1 m, trọng lượng 2-3 kg), cá đực là 4 tuổi(Kích cỡ 0,9 m). Ở điều kiện thí nghiệm, cá nuôi vỗ trong bè ngoài biển sẽ thành thục sớm hơn cá nuôi ao. Khi cá mang còn nhỏ, người nuôi khó phân biệt giới tính. Khi cá măng đã thành thục, người nuôi có thể phân biệt dựa vào các lỗ niệu sinh dục và hậu môn, cá mang cái có 3 lỗ, cá măng đực chỉ có 2.
Thời gian cá măng biển sinh sản: tháng 4-5. Mùa cá măng sinh sản có thể kéo dài nhiều lần trong năm và đẻ nhiều lần trong năm. Khi bắt đầu mùa sinh sản, chúng di cư ra vùng biển để bắt cặp và đẻ trức. Nơi đẻ của cá măng là các răng san hô, độ sâu là 20-40cm, xa bờ biển 20 hải lý. Yêu cầu đối với bãi đẻ là nhiệt độ và độ mặn phải ổn định ở 28 độ C và 34%. Vào mùa trăng non, lúc nước cường, cá bắt đầu di cư. Điều thú vị ở cá măng mà cá chép hay cá tra,... không có là chúng chỉ đẻ vào ban đêm. Tỷ lệ ghép đôi và đẻ trứng của cá măng là 1 cá cái: 2 cá đực.
Hiện tại, việc nuôi trồng cá măng biển đã phát triển tại Việt Nam, Đài Loan, Philippin, Hawaii. Chỗ ở của cá
măng thường
là ao đầm, lồng, bè nổi.
Nấu gì ngon từ cá măng?
Cá măng biển cũng như những loài cá nước mặn, nước ngọt khác của Việt Nam.
Cá măng có nhiều tác dụng:
- Trị còi xương ở trẻ nhỏ
- Làm đẹp da, làm vóc dáng săn chắc hơn
- Ngăn ngừa các bệnh tim mạch
- Ngăn ngừa bệnh ung thư, chống lão hóa
- Tốt cho phụ nữ mang thai và trẻ nhỏ.
Chúng có vị thịt thơm ngon, làm ra nhiều món ngon nổi tiếng như là:
- Cá măng biển nấu canh chua
- Cá măng biển chiên giòn
- Cá măng biển kho
- Lẩu cá măng biển chua cay
Tại Việt Nam, cá măng biển có giá trị dinh dưỡng cao và được xuất khẩu nước ngoài. Hiện tại, nhiều hộ nuôi nuôi cá măng trong hồ xi măng hoặc đầm nhưng vẫn duy trì được sức tăng trưởng của cá. Các siêu thị, chợ hải sản đều có mặt đầy đủ cá măng và những loại cá khác như cá tra, cá chép, basa, diêu hồng, cá nheo,.. Gía trung bình của cá măng là 240-260 nghìn đồng/ kg.
Thông tin tham khảo :
Cách nuôi cá tra hiệu quả.Nhà phân phối con giống và thức ăn thủy sản Navifeed.